ابزار وبلاگ

ادریس - علیه السلام - تنها به عبادت و اندرز مردم اکتفا نمى‏کرد، بلکه به جامعه توجه داشت که اگر ظلمى به کسى شود، از مظلوم دفاع کند و در برابر ظالم، ایستادگى نماید. به عنوان نمونه به داستان زیر توجه نمایید:
در عصر او پادشاه ستمگرى حکومت مى‏کرد، ادریس و پیروانش از اطاعت شاه سر باز زدند و مخالفت خود را با طاغوت، آشکار ساختند، از این رو آنها را از طرف دستگاه آن شاه جبار، به عنوان «رافَضى» (یعنى ترک کننده اطاعت شاه) خواندند.
روزى شاه با نگهبانان خود در بیابان، به سیر و سیاحت و شکار مشغول بود که به زمین مزروعى بسیار خرم و شادابى رسید، پرسید: «این زمین به چه کسى تعلق دارد؟»
اطرافیان گفتند: «به یکى از پیروان ادریس».
شاه، صاحب آن ملک را خواست و به او گفت: این ملک را به من بفروش. او گفت: من عیالمند هستم و به محصول این زمین محتاج‏تر از تو مى‏باشم و به هیچ عنوان از آن دست نمى‏کشم.
شاه بسیار خشمگین شد، و با حال خشم به قصرش آمد، چون همسرش او را خشمگین یافت، علت را پرسید و او جریان را بازگو کرد و با همسرش در این مورد به مشورت پرداخت، و به این نتیجه رسیدند که رهنمودهاى ادریس، مردم را بر ضد شاه، پر جرئت و قوى دل کرده است.
همسر شاه که یک زن ستمگر و بى‏رحم بود گفت: «من تدبیرى مى‏کنم که هم تو صاحب آن زمین شوى و هم مردم با تبلیغات وارونه، رام و خام شوند»،
شاه گفت: «آن تدبیر چیست؟»
زن که حزبى بنام «ازارقه» (چشم کبودها) از افراد خونخوار و بى‏دین تشکیل داده بود، به شاه گفت: «من جمعى از حزب «ازارقه» را مى‏فرستم تا صاحب آن زمین را به این جا بیاورند و همه آنها شهادت بدهند که او آیین تو را ترک کرده، در نتیجه کشتن او جایز مى‏شود، تو نیز او را مى‏کشى و آن سرزمین خرم را تصرف مى‏کنى».
شاه از این نیرنگ استقبال کرد و آنرا اجرا نمود و پس از کشتن آن شیعه ادریس، زمینهاى مزروعى او را تصرف و غصب نمود.
حضرت ادریس از جریان آگاه شد و شخصاً نزد شاه رفت و با صراحت به او اعتراض کرده آیین او را باطل دانست و او را به سوى حق دعوت نمود، و سرانجام به او گفت: «اگر توبه نکنى و از روش خود برنگردى، به زودى عذاب الهى تو را فرا خواهد گرفت، و من پیام خود را از طرف خداوند به تو رساندم».
همسر شاه، به او گفت: «هیچ ناراحت مباش، من نقشه قتل ادریس را طرح کرده‏ام، و با کشتن او رسالتش نیز باطل مى‏شود.»
آن نقشه این بود که چهل نفر را مخفیانه مأمور کشتن ادریس کرد، ولى ادریس توسط مأموران مخفى خود، از جریان آگاه شد و از محل و مکان همیشگى خود به جاى دیگر رفت، و آن چهل نفر در طرح خود شکست خوردند و مدتها گذشت تا این که عذاب قحطى، کشور شاه را فرا گرفت کار به جایى رسید که زن شاه، شبها به گدایى مى‏پرداخت تا این که شبى سگها به او حمله کردند و او را پاره پاره نموده و دریدند. بلاى قحطى نیز بیست سال طول کشید و سرانجام، آنها که باقى مانده بودند به ادریس و خداى ادریس ایمان آوردند و کم کم بلاها رفع گردید. و ادریس - علیه السلام - پیروز شد.[1]
------------------------------
[1] اقتباس از کمال الدین شیخ صدوق، ص 76 و 77.

منبع: اقتباس از کمال الدین شیخ صدوق

آرزوى ادریس براى ادامه زندگى به خاطر شکرگزارى

فرشته‏اى از سوى خداوند نزد ادریس - علیه السلام - آمد و او را به آمرزش گناهان و قبولى اعمالش مژده داد. ادریس بسیار خشنود شد و شکر خداى را به جاى آورد، سپس آرزو کرد همیشه زنده بماند و به شکرگزارى خداوند بپردازد.
فرشته از او پرسید: «چه آرزویى دارى؟»
ادریس گفت: «جز این آرزو ندارم که زنده بمانم و شکرگزارى خدا کنم، زیرا در این مدت دعا مى‏کردم که اعمالم پذیرفته شود که پذیرفته شد، اینک بر آنم که خدا را به خاطر قبولى اعمالم شکر نمایم و این شکر ادامه یابد».
فرشته بال خود را گشود و ادریس را در برگرفت و او را به آسمانها برد. اینک ادریس زنده است و به شکر گزارى خداوند اشتغال دارد.[1]
مطابق بعضى از روایات، ادریس - علیه السلام - پس از مدتى که در آسمانها بود، عزرائیل روح او را در بین آسمان چهارم و پنجم قبض کرد، چنان که خاطر نشان مى‏شود.
[1] ارشاد القلوب دیلمى، ج 2، ص 326.

قبض روح ادریس - علیه السلام -
امام صادق - علیه السلام - فرمود: یکى از فرشتگان، مشمول غضب خداوند شد. خداوند بال و پرش را شکست و او را در جزیره‏اى انداخت. او سالها در آن جا در عذاب به سر مى‏برد تا وقتى که ادریس - علیه السلام - به پیامبرى رسید. او خود را به ادریس - علیه السلام - رسانید و عرض کرد: «اى پیامبر خدا! دعا کن خداوند از من خشنود شود، و بال و پرم را سالم کند».
ادریس براى او دعا کرد، او خوب شد و تصمیم گرفت به طرف آسمانها صعود نماید امّا قبل از رفتن، نزد ادریس آمد و تشکر کرد و گفت: «آیا حاجتى دارى که مى‏خواهم احسان تو را جبران کنم».
ادریس گفت: «آرى، دوست دارم مرا به آسمان ببرى، تا باعزرائیل ملاقات کنم و با او انس گیرم، زیرا یاد او زندگى مرا تلخ کرده است.»
آن فرشته، ادریس - علیه السلام - را بر روى بال خود گرفت و به سوى آسمانها برد تا به آسمان چهارم رسید، در آن جا عزرائیل را دید که از روى تعجب سرش را تکان مى‏دهد.
ادریس به عزرائیل سلام کرد، و گفت: «چرا سرت را حرکت مى‏دهى؟»
عزرائیل گفت: «خداوند متعال به من فرمان داده که روح تو را بین آسمان چهارم و پنجم قبض کنم، به خدا عرض کردم: چگونه چنین چیزى ممکن است با این که بین آسمان چهارم و سوم، پانصد سال راه فاصله است، و بین آسمان سوم و دوم نیز همین مقدار. (و من اکنون در سایه عرش هستم و تا زمین فاصله فراوانى دارم و ادریس در زمین است، چگونه این راه طولانى را مى‏پیماید و تا بالاى آسمان چهارم مى‏آید!!). آنگاه عزرائیل همان جا روح ادریس - علیه السلام - را قبض کرد. این است سخن خداوند (در آیه 57 سوره مریم) که مى‏فرماید:
«وَ رَفَعْناهُ مَکاناً عَلِیا؛ و ما ادریس را به مقام بالایى ارتقاء دادیم.[2]»
پیامبر - صلّى الله علیه و آله - فرمود: در شب معراج، مردى را در آسمان چهارم دیدم، از جبرئیل پرسیدم: «این مرد کیست؟» جبرئیل گفت: «این ادریس است که خداوند او را به مقام ارجمندى بالا آورده است». به ادریس سلام کردم و براى او طلب آمرزش نمودم، او نیز بر من سلام کرد و برایم طلب آمرزش نمود.[3]
------------------------------
 [2] تفسیر نور الثقلین، ج 3، ص 350 و 349.
[3] همان مدرک، ص 350.

اى انسان! گویى مرگ به سراغت آمده، ناله‏ات بلند شده، عرق پیشانیت سرازیر گشته، لبهایت جمع شده، زبانت از حرکت ایستاده، آب دهانت خشک گشته، سیاهى چشمت به سفیدى دگرگون شده، دهانت کف کرده، همه بدنت به لرزه در آمده و با سختى‏ها و تلخى‏هاى مرگ دست به گریبان شده‏اى. سپس روحت از کالبدت خارج شده و در برابر اهل خانه‏ات جسد بدبویى شده‏اى و مایه عبرت دیگران گشته‏اى. بنابراین هم اکنون به خودت پند بده و درباره مرگ و حقیقت آن عبرت بگیر، که خواه ناخواه به سراغت مى‏آید و هر عمرى گر چه طولانى باشد به زودى به دست فنا سپرده مى‏شود.
اى انسان! بدان که مرگ با آن همه دشوارى، نسبت به امور بعد از آن که حوادث هولناک و پر وحشت قیامت مى‏باشد آسان‏تر است، متوجه باش که ایستادن در دادگاه عدل الهى براى حسابرسى و جزاى اعمال آن قدر سخت و طاقت فرسا است که نیرومندترین نیرومندان نیز از شنیدن احوال آن ناتوانند.[3]
[3] سعد السعود سید بن طاووس، ص 38.

قسمتى از دستورهاى ادریس - علیه السلام –

اى انسانها! بدانید و باور کنید که تقوا و پرهیزکارى، حکمت بزرگ و نعمت عظیم، و عامل کشاننده به نیکى و سعادت و کلید درهاى خیر و فهم و عقل است، زیرا خداوند هنگامى که بنده‏اى را دوست بدارد، عقل را به او مى‏بخشد.
بسیارى از اوقاتِ خود را به راز و نیاز و دعا با خدا بپردازید و در خداپرستى و در راه خدا تعاون و همکارى نمایید، که اگر خداوند همدلى و همکارى شما را بنگرد، خواسته‏هایتان را بر مى‏آورد و شما را به آرزوهایتان مى‏رساند و از عطایاى فراوان و فنا ناپذیرش بهره‏مند مى‏سازد.
هنگامى که روزه گرفتید، نفوس خود را از هر گونه ناپاکى‏ها پاک کنید و با قلبهاى صاف و خالص و بى‏شائبه براى خدا روزه بگیرید، زیرا خداوند به زودى دلهاى ناخالص و تیره را قفل مى‏کند. همراه روزه گرفتن و خوددارى از غذا و آب، اعضاء و جوارح خود را نیز از گناهان کنترل کنید.
هنگامى که به سجده افتادید و سینه خود را در سجده بر زمین نهادید، هر گونه افکار دنیا و انحرافات و نیرنگ و فکر خوردن غذاى حرام و دشمنى و کینه را از خود دور سازید و از همه ناصافى‏ها خود را برهانید.
خداوند متعال، پیامبران و اولیائش را به تأیید روح القدس اختصاص داد و آنها در پرتو همین موهبت بر اسرار و نهانى‏ها آگاه شدند و از فیض حکمت بهره‏مند گشتند، از گمراهى‏ها رهیده و به هدایتها پیوستند، به طورى که عظمت خداوند آن چنان در دلهایشان آشیانه گرفت که دریافتند او وجود مطلق است و بر همه چیز احاطه دارد و هرگز نمى‏توان به کُنه ذاتش معرفت یافت.[4]

[4] اقتباس از بحار، ج 11، ص 282-284.

یکى از پیامبران که نامش در قرآن دوبار آمده[1] و در آیه 56 سوره مریم
به عنوان پیامبر صدیق یاد شده، حضرت ادریس است که در این جا نظر

شما را به پاره‏اى از ویژگى‏هاى او جلب مى‏کنیم:

ادریس که نام اصلیش «اُخنوخ» است در نزدیک کوفه در مکان فعلى مسجد
سهله مى‏زیست. او خیاط بود و مدت سیصد سال عمر نمود و با پنج واسطه
به آدم - علیه السلام - مى‏رسد. سى صحیفه از کتاب‏هاى آسمانى بر او نازل
گردید. تا قبل از ایشان مردم براى پوشش بدن خود از پوست حیوانات
 استفاده مى‏کردند، او نخستین کسى بود که خیاطى کرد و طرز دوختن لباس را به انسانها آموخت و از آن پس مردم به تدریج از لباسهاى دوخته شده استفاده مى‏کردند. او بلند قامت و تنومند و نخستین انسانى بود که با قلم خط نوشت و بر علم نجوم و حساب و هیئت احاطه داشت و آنها را تدریس مى‏کرد. کتابهاى آسمانى را به مردم مى‏آموخت و آنها را از اندرزهاى خود بهره‏مند مى‏ساخت، از این رو نام او را ادریس (که از واژه درس گرفته شده) نهادند.
خداوند بعد از وفاتش، مقام ارجمندى در بهشت به او عنایت فرمود و او را از مواهب بهشتى بهره‏مند ساخت.
ادریس - علیه السلام - بسیار درباره عظمت خلقت مى‏اندیشید و باخود مى‏گفت: «این آسمان‏ها، زمین، خلایق عظیم، خورشید، ماه، ستارگان، ابر، باران و سایر پدیده‏ها داراى پروردگارى است که آنها را تدبیر نموده و سامان مى‏بخشد، بنابراین او را آن گونه که سزاوار پرستش است، پرستش کن».[2]

[1] انبیاء، 85؛ مریم، 56.
[2] بحار، ج 11، ص 270-280؛ کامل ابن اثیر، ج 1، ص 22.